ο Σταγειρίτης Αριστοτέλης

ο Σταγειρίτης Αριστοτέλης
Ο Αριστοτέλης γεννήθηκε μεταξύ Ιουλίου και Δεκεμβρίου του έτους 384 π.Χ. στα Αρχαία Στάγειρα της Χαλκιδικής (σημερινή ονομασία της περιοχής Λιοτόπι, μισό χιλιόμετρο νοτίως της Ολυμπιάδας). Το όνομα μιας μικρής, ασήμαντης μακεδονικής πόλης επρόκειτο, χάρη σ'αυτό το γεγονός, να χαραχθεί στη μνήμη των ανθρώπων: "Αριστοτέλης πόλεως μεν ήν Σταγείρων, τα δε Στάγειρα πόλις Θράκης πλησίον Ολύνθου και
Μεθώνης". Και ο παλιός βιογράφος του Αριστοτέλη αισθάνθηκε την ανάγκη να χρησιμοποιήσει άλλα γνωστότερα γεωγραφικά ονόματα για να πληροφορήσει τους αναγνώστες του προς τα πού θα έπρεπε να φανταστούν ότι βρισκόταν ο τόπος που γέννησε τον Αριστοτέλη. Ποιος θα ήξερε τα Στάγειρα, τη μικρή πόλη της Χαλκιδικής;
Ο πατέρας του λεγόταν Νικόμαχος και ήταν γιατρός στην αυλή του βασιλιά της Μακεδονίας Αμύντα Γ΄, τον οποίο είχε πατέρα ο Φίλιππος. Ο Νικόμαχος, που κατά το Σουίδα είχε γράψει έξι βιβλία ιατρικής και ένα φυσικής, θεωρούσε πρόγονό του τον ομηρικό ήρωα και γιατρό Μαχάονα, το γιο του Ασκληπιού. Πίστευαν ότι και της μητέρας του η καταγωγή ήταν θεϊκή. Ονομαζόταν Φαιστίς, είχε έρθει με Χαλκιδείς αποίκους στα Στάγειρα και ανήκε στο γένος των Ασκληπιαδών.

Πέμπτη 26 Μαΐου 2011

Αριστοτέλης και Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι



Οι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι ήταν μια φιλοσοφική, θρησκευτική και πολιτική σχολή που είχε ιδρυθεί τον 6ο αιώνα π.Χ από τον Πυθαγόρα τον Σάμιο στον Κρότωνα της Κάτω Ιταλίας. Κοινό σημείο με τον μεγάλο Σταγειρίτη φιλόσοφο ήταν ότι το καλό έχει περιορισμένο αριθμό ενεργειών με τις οποίες μπορεί να εκδηλωθεί, ενώ το κακό μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους(το γαρ κακό του απείρου το δ’αγαθόν του πεπερασμένου-το μεν αμαρτάνειν πολλαχώς εστί το δε κατορθούν μοναχώς, αντίστοιχα)
Αναλυτικότερα ,χαρακτηριστικό είναι πως οι πριν τους Πυθαγορείους φιλόσοφοι στην προσπάθειά τους να δώσουν απαντήσεις στα μεγάλα φιλοσοφικά ερωτήματα, πώς και από τι γεννήθηκε ο κόσμος, δέχτηκαν ως πρωταρχική ουσία των πάντων το «στοιχείον». Για άλλους ήταν το νερό, για άλλους ο αέρας, για άλλους η φωτιά. Στο πνεύμα αυτό λοιπόν οι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι διατύπωσαν την θεωρία τους περί των αντιθέτων. Με βάση αυτή τη θεωρία ο κόσμος κυβερνάται από αντιθετικές δυνάμεις οι οποίες συνυπάρχουν και προκαλούν την γένεση των όντων και την επίτευξη της αρμονίας. Οι αντιθετικές αυτές δυνάμεις συνοψίζονται στα εξής δέκα αντιθετικά ζεύγη :
                                                                                                                                                                  i.            Πέρας- άπειρον
                                                                                                                                                           ii.            Δεξιόν- αριστερόν
                                                                                                                                                  iii.            Ηρεμούν- κινούμενον
                                                                                                                                                                  iv.            Φώς- σκότος
                                                                                                                                                                       v.            Άρρεν- θήλυ
                                                                                                                                                             vi.            Ευθύ- καμπύλον
                                                                                                                                             vii.            Τετράγωνον- ετερόμηκες
                                                                                                                                                                viii.            Έν- πλήθος
                                                                                                                                                            ix.            Περιττόν- άρτιον
                                                                                                                                                                   x.            Αγαθόν- κακό
Ωστόσο, δεν έβλεπαν στις αντιθετικές αυτές δυνάμεις μια προσπάθεια αλληλοεξόντωσης και υπεροχής η μία εις βάρος της άλλης. Αντίθετα, μιλούσαν για δυνάμεις οι οποίες συνυπάρχουν και μέσα από την ομαλή συνύπαρξη επιτυγχάνεται η αρμονία. Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του γνωστού Πυθαγορείου φιλοσόφου, Φιλολάου ο οποίος έλεγε ότι αρμονία είναι η ανάμειξη ανόμοιων πραγμάτων, η συμφωνία πραγμάτων που διαφωνούν μεταξύ τους.
H σκέψη όμως του Αριστοτέλη δεν βρίσκεται σε συμφωνία με τη δική τους φιλοσοφική θεώρηση, καθώς δε θεωρούσε ότι υπάρχει «συνεργασία» των αντιθέτων. Αντιθέτως, έβλεπε την αρετή ως κάτι το αντικειμενικά κακό και αποφευκτέο με κάθε τρόπο, ενώ έβλεπε την αρετή ως αυτό που έπρεπε να επιδιώκεται με κάθε μέσο. Απλώς, το κοινό σημείο μεταξύ Αριστοτέλη και Πυθαγορείων είναι ότι το καλό μπορεί να επιτευχθεί με ένα μόνο τρόπο, δεδομένου ότι θεωρούσε τη μεσότητα στοιχείο της αρετής και συνεπώς το μέσο βρίσκεται σε ένα σημείο, ενώ το κακό με πολλούς τρόπους καθώς η έλλειψη και η υπερβολή για τον Σταγειρίτη είναι κακίες και βρίσκονται σε άπειρα σημεία.

1 σχόλιο:

  1. «Το γνωστό είναι πεπερασμένο, το άγνωστο ατελείωτο. Στεκόμαστε πάνω σε ένα νησί στη μέση ενός απεριόριστου, ανεξήγητου ωκεανού. Το καθήκον κάθε γενιάς είναι να αποκτά λίγη περισσότερη γη.»
    T.H. Huxley

    ΑπάντησηΔιαγραφή